Wereldwijde verdeling COVID-vaccins wordt heuse krachttoer

Overal ter wereld is de farmasector naarstig op zoek naar een doeltreffend COVID-vaccin. Maar niet enkel de ontwikkeling van een vaccin is een huzarenstuk, ook de wereldwijde distributie wordt een hele uitdaging. Is de logistieke sector er klaar voor?

Als er eindelijk een vaccin op de markt zou komen, wordt het een hele krachttoer om die 800 000 ton vaccins wereldwijd te verdelen vanuit de productielocaties in Europa, de Verenigde Staten, China en India. Er is namelijk nog geen beproefde logistieke keten die wereldwijd kan garanderen dat het vaccin ook kwalitatief tot bij de patiënt zal geraken.

Verschillende logistieke spelers verwachten problemen. Volgens IATA, de federatie van luchtvaartmaatschappijen, zullen er voor de verdeling van de COVID-vaccins meer dan 8000 jumbo-vrachtvliegtuigen nodig zijn.

Inkomende vs. uitgaande logistiek

Een klassieke logistieke keten kunnen we opdelen in:

• inkomende logistiek
• productie
• uitgaande logistiek
• lastmiledistributie

Voor het pure inkomende en productiegedeelte lijken er geen problemen te zijn. De inkomende logistiek betreft vooral de grote volumes basisgrondstoffen die via lucht- of zeevracht per pallet aangevoerd worden, vaak vanuit China of Indië. De productie van het vaccin zal plaatsvinden in vestigingen in Europa, de Verenigde Staten, China en India. De farmareuzen brengen hiervoor alles in gereedheid, of produceren intussen al volop hun respectieve kandidaat-vaccins.

De uitdagingen situeren zich vooral bij de uitgaande logistiek. De farmasector werkt sinds oudsher samen met de luchtvaartbedrijven voor het wereldwijde transport van geneesmiddelen en vaccins. Veelal gaat het dan om logistieke stromen waarbij er een temperatuurstabiele omgeving gegarandeerd moet worden. Dit is vergelijkbaar met het transport van vers fruit dat vaak gekoeld overgevlogen wordt vanuit Zuid-Amerika en Afrika naar het Westen.

Verschillende farmaexperten waarschuwen echter dat het jonge vaccin, met relatief onstabiele moleculen, vermoedelijk bij vriestemperaturen van -18°C tot het extreme -70°C bewaard zal moeten worden en pas zes uur voor inspuiting ontdooid zal mogen worden. Wij zien daarbij vier potentiële obstakels.

1. Luchtvaart heeft ervaring met gekoelde vrachten, maar niet met vriestemperaturen en dergelijke grote volumes.

Het gros van de huidige farmaceutische producten zijn standaard gekoelde stromen die via gekoelde containers wereldwijd verspreid worden. Diepvriesstromen zijn in de luchtvaart echter vrij onbekend. Het ebolavaccin was er zo een, maar dat waren relatief beperkte loten van een paar honderdduizenden vaccins. Het droogijs, nodig om de lading op de vereiste negatieve temperatuur te houden, voegt bovendien enorm veel gewicht toe aan het transport.

2. Er zijn slechts een beperkt aantal luchthavens wereldwijd geschikt om de koude keten van minstens -18°C te garanderen.

Wanneer de vaccins toekomen in de luchthavens van bestemming, dan stelt zich het probleem van het behoud van de koude keten. Dit wil zeggen dat gedurende de volledige duur van het transport, ook tijdens de manipulatie vanuit het vliegtuig en de plaatsing in een diepvriesmagazijn, de temperatuur -18°C tot -70°C moet blijven. De goederen een korte tijd op de snikhete tarmac van de transitluchthavens van Dubai of Addis Abeba laten staan, is geen optie. Er zijn bovendien wereldwijd maar een beperkt aantal luchthavens die voldoende diepvriesmagazijnen ter beschikking hebben. In heel Afrika slechts vier, bijvoorbeeld.

Farmaceutische middelen en voeding mogen ook niet in eenzelfde ruimte worden opgeslagen. Het COVID-vaccin zal vermoedelijk bepaalde voedingsstromen en bloemen tijdelijk verdringen.

Klik hier om het volledige artikel te lezen.

OVER DE CORONABLOG

UAntwerpen en het UZA hebben bijzonder veel expertise over COVID-19 in huis. Wat is de impact van de epidemie op onze gezondheidszorgsystemen, op de economie, op de culturele sector? Gedragen mensen zich anders in tijden van een dergelijke gezondheidscrisis?

Op deze ‘coronablog’ brengen we verhalen van onze artsen, onderzoekers, professoren en alumni, verhalen die het brede publiek uitgebreid informeren over alle aspecten van dit nieuwe coronavirus, en die oplossingen bieden voor de vele vragen waarmee we als maatschappij geconfronteerd worden.

Bezoek de coronablog voor meer interessante artikels.

Bron: Dewulf W. & Gevaers R. (2020, 15 september). ‘Wereldwijde verdeling COVID-vaccins wordt heuse krachttoer’ UAntwerpen/UZA Corona Blog. Geraadpleegd van https://blog.uantwerpen.be/corona/wereldwijde-verdeling-vaccins/